Koreaanse poëzie | De tijd is een reiziger | Droogenbroodt

Beschrijving

Koreaanse poëzie, modern en klassiek

Meer dan 35 jaar geleden bezocht ik voor het eerst Zuid-Korea waarover men hier in het Westen alleen hoort als zijn noorderburen alweer eens met kernwapens dreigen. Vooral voor de natuurliefhebber die het massatoerisme wil ontvluchten heeft dat mooie land veel te bieden.

De herfstkleuren op de berghellingen met hier en daar een boeddhistische tempel zijn een verrukking voor het oog. Ik heb het land talloze keren bezocht en maakte er vrienden. Als dichter werd ik er op meerdere internationale poëziefestivals geïnviteerd en leerde er de belangrijkste, nog levende dichters kennen, die mij hun poëziebundels schonken en mij niet alleen de moderne maar ook de klassieke Koreaanse poëzie leerden kennen, waaronder de in het Chinees geschreven gedichten, de liefdesgedichten van de kisaeng (de Koreaanse geisha), alsook de sijo, het typisch Koreaanse kortgedicht.

In de vorige publicatie heb ik mij uitsluitend tot moderne dichters beperkt waarvan ik er meerdere persoonlijk heb gekend. Niet alleen in de oudere, ook in de moderne Koreaanse poëzie is de natuur goed vertegenwoordigd. Uiteraard ook de eeuwige thema’s zoals de liefde en de onvermijdelijke dood. Kim Sowŏl, ’s lands meest geliefde dichter, bezingt zoals geen ander zowel de licht als de schaduwzijden van de liefde.

De jongere dichteres Kim Namjo doet dat op haar heel eigen manier, net als dichter-schilder Cho Byung-hwa in het prachtige kleingedichtje “Dag en nacht”. Eerder ongewoon voor de westerse lezer, vooral dan in de Nederlandstalige poëzie, gaan de gedichten over oorlog, bezetting en verbanning.

Koreaanse oorlog

Het schiereiland werd vanaf 1910 tot na de Tweede Wereldoorlog door de Japanners bezet. Daarna volgde de Koreaanse oorlog die tussen 1950 en 1953 woedde en twee miljoen mensenlevens zou kosten. Een broedermoord tussen Noord- en Zuid-Koreanen, waarvan de wreedheid en de zinloosheid onder andere in het mooie gedicht “Hier rust een vijandelijke soldaat” van Cho Ji hoon uitgedrukt wordt.

Maar ook de mystiek duikt met regelmaat in sommige verzen op. Korea is niet alleen een boeddhistisch land, diverse moderne dichters hadden ook de klassieke Chinese culturen bestudeerd. Na de wreedheden, door de Japanners begaan en de gruwel van de Koreaanse oorlog, zou het nog jaren duren voor Zuid-Korea een democratisch land zou worden.

Na dagenlange bloedige gevechten tussen politie en studenten met als inzet een eis tot democratisering en opheffing van de staat van beleg. liet op 27 mei 1980 de nieuwe regeringsleider Park Choong Hoon in de stad Gwangju het leger de volksopstand bloedig neerslaan, waarover het gedicht “Kumnanstraat” van de bekende hedendaagse dichter Ko Un bericht.

Vertaling of herdichting

Voor de vertaling in het Nederlands hebben meerdere Koreaanse vrienden waardevolle informatie verstrekt. Dat af en toe dichterlijke vrijheden nodig, ja noodzakelijk waren, is evident. De Koreaanse syntaxis is zo verschillend van de Nederlandse (geen grammaticaal geslacht, geen lidwoorden, geen onderscheid tussen enkelvoud en meervoud, enzovoort), dat hier eerder het woord herdichting dan vertaling, de lading dekt.

Bij het omzetten heb ik gepoogd de zegging zo goed als mogelijk te respecteren. Maar ook, omdat het hier meestal om zeer lyrische verzen gaat, ze enige muzikaliteit mee te geven, erop lettend zoveel als mogelijk de Oosterse eigenheid te bewaren. Er is praktisch geen vertaling van deze poëzie voorhanden. Daarom hoop ik met deze poëtische reis in de Koreaanse tijd menig poëzieliefhebber te kunnen boeien.

Germain Droogenbroodt

Meer lezen over vertaalde poëzie? Wat dacht u van de dichter Mahmoed Darwisj